APK là gì và cách cài đặt APK trên điện thoại

Nếu bạn đã từng sử dụng điện thoại Android, hẳn bạn đã từng gặp APK. Viết tắt của Android Package Kit, APK là định dạng tệp tiêu chuẩn để cài đặt và chạy ứng dụng trên hệ điều hành Android.

Tính đến tháng 11 năm 2025, có hơn 2,3 triệu ứng dụng Android trên Cửa hàng Google Play, vốn là điểm đến quen thuộc để tải xuống các ứng dụng dựa trên APK. Những ứng dụng này đã trở thành một phần không thể thiếu trong việc sử dụng điện thoại thông minh hàng ngày của khoảng 4,9 tỷ người dùng. trên toàn thế giới - gần một nửa dân số thế giới - điều đó có nghĩa là việc hiểu rõ cách thức hoạt động của các ứng dụng này có tầm quan trọng toàn cầu.

Có rất nhiều nơi ngoài Google Play Store để tải xuống ứng dụng APK, và mặc dù nhiều nơi trong số đó an toàn và hợp pháp, nhưng cũng có một số rủi ro bảo mật cấp bách cần lưu ý. Trong hướng dẫn này, chúng ta sẽ xem xét những điều cơ bản về bảo mật APK: cách cài đặt ứng dụng APK, những rủi ro lớn nhất đối với người dùng và cách thực hành hoạt động an toàn với APK trên điện thoại thông minh hoặc máy tính bảng của bạn.

Bộ công cụ gói Android hoạt động như thế nào?

Các tệp APK thường được các nhà phát triển ứng dụng tạo ra bằng Android Studio, đây là công cụ phát triển Android chính thức. Các thiết kế ứng dụng hoàn chỉnh sau đó được ứng dụng phát triển biên dịch và dịch thành tệp APK. Tệp này sẽ chứa tất cả thông tin quan trọng mà ứng dụng cần để chạy thành công, bao gồm:

• Thông tin bản kê khai như tên, phiên bản và quyền truy cập
• Tệp tài sản và tài nguyên
• Thư mục lưu trữ thông tin tài nguyên
• Mã biên dịch và thư viện gốc

Kích thước giới hạn cho các tệp APK được lưu trữ trên Cửa hàng Google Play là 100 megabyte. Khi các nhà phát triển muốn tạo các ứng dụng chi tiết hơn - đặc biệt là những ứng dụng yêu cầu sử dụng nhiều tài nguyên lớn như hình ảnh, video và đồ họa - họ có thể tạo tối đa hai tệp mở rộng APK cho mục đích đó.

Tải xuống tệp APK ở đâu và cách cài đặt chúng

Có hai cách chính để cài đặt tệp APK trên thiết bị Android của bạn. Như bạn sẽ thấy ở đây, cách này đơn giản hơn nhiều:

Sử dụng Cửa hàng Google Play

Cách đầu tiên (và có lẽ bạn đã quen thuộc) là tìm kiếm và tải xuống ứng dụng bạn muốn thông qua Cửa hàng Google Play. Thiết lập "cắm là chạy" này được thiết kế đặc biệt để giúp bạn bắt đầu sử dụng ứng dụng đã chọn một cách nhanh chóng và dễ dàng nhất có thể. Nếu ứng dụng không được cung cấp miễn phí, các tùy chọn thanh toán tích hợp trong tài khoản Cửa hàng Google Play của bạn sẽ cho phép bạn thanh toán ngay tại thời điểm tải xuống chỉ trong vài giây.

Cài đặt tệp APK thủ công

Phương pháp thay thế để cài đặt tệp APK là "tải xuống" chúng từ các trang web tải xuống và truyền tệp của bên thứ ba. Để thực hiện việc này, rất có thể bạn sẽ phải điều chỉnh cài đặt của thiết bị để cho phép các tệp tải xuống này được chấp nhận. Bạn có thể thực hiện như sau:

• Vào Cài đặt và mở thư mục "Ứng dụng" (có thể được gọi là "Ứng dụng và thông báo" trên một số thiết bị).
• Tìm kiếm các cài đặt trong ứng dụng này và trong đó, chọn "Cài đặt ứng dụng không xác định".
• Chọn ứng dụng bạn muốn sử dụng để tải xuống tệp APK và đặt thành cho phép. Thông thường, đây sẽ là trình duyệt Internet bạn chọn, chẳng hạn như Chrome.

Tuy nhiên, điều cực kỳ quan trọng cần lưu ý là việc cài đặt tệp APK theo cách thủ công có thể khiến thiết bị và dữ liệu của bạn gặp phải rất nhiều rủi ro bảo mật. Chúng ta sẽ tìm hiểu những rủi ro đó và cách tự bảo vệ mình khỏi chúng ở phần sau của bài viết này.

Có thể cài đặt tệp APK trên các thiết bị không phải Android không?

Nếu có các công cụ phù hợp, thì câu trả lời là có. Ví dụ: Windows Subsystem for Android là một ứng dụng có thể tải xuống cho Windows 11, cho phép người dùng tải xuống các ứng dụng Android có sẵn trong App Store của Amazon và chạy chúng trên thiết bị Windows.

Cũng có thể triển khai trình giả lập Android để mở tệp APK trong Windows, hoạt động theo nguyên tắc tương tự như trình giả lập chạy trò chơi cổ điển. Cách tiếp cận này là cách duy nhất để mở tệp APK trên hệ điều hành iOS của Apple. Tuy nhiên, không thể cài đặt và chạy tệp APK trực tiếp trong iOS .

Những rủi ro bảo mật APK chính là gì?

Giống như bất kỳ loại tệp ứng dụng nào, APK không thể được coi là an toàn 100%. Mặc dù Google đã nỗ lực giảm thiểu rủi ro cho người dùng trong nhiều năm qua, nhưng vẫn luôn tồn tại những nguy hiểm tiềm ẩn dù ứng dụng được tải xuống từ đâu. Những rủi ro tiềm ẩn này bao gồm:

Phần mềm độc hại, Vi-rút và Phần mềm tống tiền

Giống như bất kỳ loại phần mềm nào khác, luôn có những kẻ xấu cố tình tạo ra các ứng dụng độc hại. Chúng sẽ cố tình lây nhiễm vi-rút vào thiết bị hoặc bằng phần mềm tống tiền để hạn chế việc sử dụng thiết bị và yêu cầu nạn nhân thanh toán để khôi phục thiết bị về trạng thái ban đầu. Thông thường, các ứng dụng này được ngụy trang một cách thuyết phục dưới dạng các ứng dụng hợp pháp với những công dụng thiết thực giống như bất kỳ ứng dụng nào khác, điều này càng làm tăng nhu cầu cảnh giác và luôn thực hiện các biện pháp bảo vệ.

Mất quyền kiểm soát thiết bị

Liên quan đến điểm trước, các ứng dụng độc hại có thể được sử dụng để chiếm quyền truy cập gốc và thậm chí kiểm soát toàn bộ thiết bị. Điều này có nghĩa là tội phạm mạng có quyền kiểm soát cách thiết bị được sử dụng và có thể sử dụng nó cho mục đích xấu của riêng chúng, từ việc truy cập tài khoản ngân hàng của người dùng đến việc thực hiện các hoạt động tội phạm của riêng chúng.

Trộm cắp dữ liệu nhạy cảm

Trong cả hai trường hợp đầu tiên, dữ liệu cá nhân, tài sản kỹ thuật số nhạy cảm như mật khẩu, và thậm chí cả tiền trong tài khoản ngân hàng đều có thể bị coi là có nguy cơ bị đánh cắp. Việc trộm cắp dữ liệu có thể gây ra thiệt hại khôn lường cho cuộc sống cá nhân của người dùng, và nếu một thiết bị được sử dụng cho mục đích kinh doanh bị ảnh hưởng, nó có thể gây ra những tác động lớn đến tổ chức về mặt pháp lý, tài chính, vận hành và uy tín.

Ứng dụng bất hợp pháp hoặc vi phạm bản quyền

Một số APK được tạo ra như một cách để vượt qua tường phí trên các ứng dụng hợp pháp để người dùng có thể truy cập nội dung và tính năng miễn phí. Điều này là bất hợp pháp và có thể dẫn đến các vấn đề về sau. Tương tự, nhiều tin tặc sử dụng APK như một cách để nắm giữ các ứng dụng mới và phát hành chúng ra công chúng trước khi chúng chính thức ra mắt. Điều này có thể gây ra rủi ro hoạt động cho thiết bị nếu mã trong APK bị rò rỉ không đầy đủ.

Cách làm cho hoạt động trên điện thoại Android của bạn an toàn với APK

Cũng như hầu hết các lĩnh vực an ninh mạng, việc giảm thiểu rủi ro bắt đầu từ người dùng. Mặc dù công nghệ có thể hỗ trợ bằng cách phát hiện và ứng phó với các mối đe dọa và hoạt động độc hại, nhưng việc áp dụng các biện pháp bảo mật tốt có thể làm giảm khả năng các tệp APK độc hại này trở thành vấn đề. Điều này bao gồm việc thận trọng về các nguồn ứng dụng, cập nhật thiết bị của bạn và sử dụng sản phẩm chống vi-rút đáng tin cậy để tăng cường bảo vệ. Chúng tôi khuyên bạn nên kết hợp những điều sau:

Sử dụng Google Play Store và các nguồn đáng tin cậy khác

Trước tiên, bạn chỉ nên tải xuống tệp APK từ các nền tảng và nguồn mà bạn hoàn toàn tin tưởng (đây là lời khuyên hữu ích cho bất kỳ loại ứng dụng nào), vì vậy Google Play Store luôn là nơi đầu tiên bạn nên tìm đến.

Điều này không chỉ bởi vì nó quét tất cả các ứng dụng được gửi lên nền tảng trước khi chúng được phát hành ra công chúng, mà còn thông qua tính năng Google Play Protect, tính năng này sẽ quét các ứng dụng ngay tại thời điểm bạn tải xuống, quét ứng dụng để tìm phần mềm độc hại thường xuyên và xác minh mọi bản nâng cấp và cài đặt mới sau khi tải xuống.

Kiểm tra đánh giá từ những người dùng khác

Ngay cả khi có các biện pháp bảo vệ đó trên Cửa hàng Google Play, một số ứng dụng độc hại được thiết kế tốt vẫn có thể lọt qua mạng - và đây chính là lúc cộng đồng Android toàn cầu vào cuộc.

Người dùng trực tuyến thường không ngần ngại bày tỏ cảm xúc của mình khi một ứng dụng không đáp ứng được kỳ vọng của họ, và điều tương tự cũng đúng nếu một ứng dụng độc hại - hoặc thậm chí chỉ khi nó trông có vẻ hơi đáng ngờ. Trước khi tải xuống bất kỳ ứng dụng nào, hãy đọc qua các đánh giá do người dùng gửi và kiểm tra xếp hạng sao của ứng dụng đó để biết liệu có bất kỳ vấn đề nào mà người dùng khác đã gặp phải hay không.

Cập nhật ứng dụng thường xuyên

Hầu hết các ứng dụng tốt sẽ phát hành bản cập nhật định kỳ, để sửa bất kỳ lỗi nào đã được phát hiện hoặc để giới thiệu các chức năng và tính năng mới. Quan trọng hơn, các bản cập nhật cũng có thể đóng mọi lỗ hổng bảo mật tiềm ẩn mà tin tặc và tội phạm mạng có thể khai thác. Đó là lý do tại sao việc tải xuống và cài đặt các bản cập nhật mới khi chúng có sẵn là điều hợp lý; bạn càng sử dụng ứng dụng thường xuyên thì bạn càng nên thường xuyên tìm kiếm các bản cập nhật.

Cập nhật hệ điều hành Android của bạn thường xuyên

Nguyên tắc tương tự cũng áp dụng cho hệ điều hành Android nói chung, nơi các bản cập nhật và cải tiến bảo mật được cung cấp thường xuyên. Việc đảm bảo các bản nâng cấp và bản vá mới nhất được triển khai sẽ đảm bảo rằng bất kỳ lỗ hổng nào trong các phiên bản cũ hơn, mà tội phạm mạng đã có thời gian để khai thác, sẽ được loại bỏ khỏi thiết bị.

Quản lý quyền ứng dụng

Các ứng dụng khác nhau có các mức quyền khác nhau về những gì chúng có thể và không thể làm với dữ liệu trên thiết bị (như hình ảnh và danh bạ) hoặc các chức năng khác của ứng dụng (như vị trí). Các phiên bản Android mới hơn có một tính năng gọi là 'tự động đặt lại quyền', trong đó bất kỳ ứng dụng nào không được sử dụng trong ba tháng sẽ bị tắt quyền. Tuy nhiên, bạn nên luôn thường xuyên xem xét các quyền trên các ứng dụng bạn sử dụng nhiều nhất và tắt những quyền không cần thiết.

Xóa các ứng dụng bạn không còn sử dụng hoặc không cần nữa

Số lượng ứng dụng trên thiết bị dễ dàng tăng lên theo thời gian và các ứng dụng mà bạn thường xuyên sử dụng trước đây sẽ không còn được ưa chuộng nữa. Nếu một ứng dụng không còn cần thiết nữa, thì không có lý do gì để không xóa nó và loại bỏ mọi nguy cơ hoạt động độc hại (dù rủi ro đó nhỏ đến đâu) thông qua ứng dụng đó. Điều này cũng có lợi ích bổ sung là giải phóng không gian lưu trữ trên thiết bị, từ đó giúp thiết bị chạy nhanh hơn và hiệu quả hơn.

Sử dụng các giải pháp bảo vệ khỏi phần mềm độc hại

Điện thoại thông minh và máy tính bảng cũng cần được bảo vệ bằng phần mềm diệt vi-rút và phần mềm độc hại giống như máy tính để bàn và máy tính xách tay, và sự bảo vệ đó cần được chuyên biệt hóa để ứng phó với loại mối đe dọa mà các tệp APK có thể gây ra. Ví dụ: Kaspersky Mobile Security sử dụng các biện pháp phát hiện và phản hồi vi-rút theo thời gian thực, ngăn chặn và bảo vệ chống lại hơn 5,6 triệu cuộc tấn công phần mềm độc hại, phần mềm quảng cáo và phần mềm rủi ro trên thiết bị di động mỗi quý. Kết hợp với các biện pháp bảo mật tốt nhất được liệt kê ở trên, nó mang đến cho bạn cơ hội tốt nhất để giảm thiểu rủi ro từ các tệp APK độc hại, để bạn có thể sử dụng điện thoại thông minh hoặc máy tính bảng của mình một cách tự tin.

Các bài viết liên quan:

• Cách phát hiện và xóa phần mềm gián điệp khỏi điện thoại Android
• Mobile Security là gì? Lợi ích, mối đe dọa và biện pháp tốt nhất
• Mobile Security: Android so với iOS — cái nào an toàn hơn?

Các sản phẩm liên quan:

• Kaspersky Mobile Security
• Tải xuống Kaspersky Premium Antivirus với bản dùng thử miễn phí 30 ngày